MAHALAGANG PAHAYAG UKOL SA PINAGMULAN NG PANGALAN NG TAYABAS

Sa isinagawang online survey sa Facebook, malinaw na mas marami ang naniniwala na ang pangalang "Tayabas" ay nagmula sa salitang "bayabas," isang alamat na matagal nang nakaugat sa kultura ng Tayabas.  Ang pagkakatulad ng tunog ng dalawang salita ay nagpapalakas sa paniniwalang ito.  Ang kwento ay madalas na nagsasabi na ang mga dayuhan, partikular na ang mga Kastila, ay nagtatanong sa mga Pilipino kung ano ang isang partikular na puno o lugar, at dahil sa limitadong pag-unawa sa wika, ang sagot na "bayabas" ang naunawaan nila.  Sa paglipas ng panahon, ang "bayabas" ay naging "Tayabas."

 

Ngunit,  ang mga bagong pag-aaral ng mga mananaliksik na Tayabasin kabilang na sina G. Jun Redor at iba pa ay nagmumungkahi ng ibang posibilidad: ang salitang "Tagabas," isang uri ng pako, bilang mas malamang na pinagmulan. Ayon kay G. Redor noong mga panahong iyon ay nasa kasaganaan ng pako na tinatawag na tagabas.  Ang pag-aaral na ito ay nagpapakita na ang bayabas ay hindi katutubo sa Pilipinas, at ipinakilala lamang noong ika-17 siglo sa panahon ng pananakop ng mga Espanyol.  Kung gayon, malamang na ang mga dayuhan ay mas nakakakilala sa punong bayabas at hindi na ito magtatanong kung talaga.  Bukod dito, ang iba pang mga haka-haka, tulad ng "taya-abas" (mula sa isang uri ng sugal) at "tinabas" (mula sa tinabas na tela), ay kulang sa malinaw na ebidensiya.

 

Ang pinaka-malamang na paliwanag ay ang pangalan ng mga lugar sa Pilipinas ay madalas na nagmula sa mga pangalan ng mga halaman o puno na laganap sa lugar na iyon.  Halimbawa, ang Maynila ay nagmula sa salitang "nilad," isang uri ng halaman na tumutubo sa mga ilog at baybayin.

 

Samakatuwid, batay sa mga bagong pag-aaral, ang mga mananaliksik na Tayabasin ay naniniwala na ang "Tagabas," isang uri ng pako na matagal nang tumutubo sa lugar, ang mas malamang na pinagmulan ng pangalan ng Tayabas.  Ang pagiging katutubo ng halaman na ito ay nagbibigay ng mas matibay na ebidensiya kaysa sa kwento ng bayabas.

MGA NATATANGING ANAK NG TAYABAS: MGA NANUNGKULAN SA TAYABAS MULA 1901

Bilang pagpupugay sa mga nakaraang lingkod bayan, ating balikan ang makulay na kasaysayan, mga pangyayari sa nakaraan sa ilalim ng pamumuno ng mga dating lingkod bayan sa Bayan ng Tayabas mula noong 1901 hanggang sa kasalukuyan.

Ang mahabang kasaysayan ng pamumuno sa Tayabas ay nagpapakita ng pagbabago at pag-unlad ng ating mahal na Lungsod. Mula sa mga hamon ng pananakop hanggang sa pag-unlad nito bilang isang Lungsod, ang mga natatanging anak ng Tayabas ay nag-iwan ng marka sa kasaysayan nito.

Source:
Tayabas: History, Culture and Heritage | Former Admin Markie 

𝗧𝗔𝗬𝗔𝗕𝗔𝗦 𝗖𝗜𝗧𝗬 𝗖𝗘𝗟𝗘𝗕𝗥𝗔𝗧𝗘𝗦 𝟭𝟴𝗧𝗛 𝗖𝗜𝗧𝗬𝗛𝗢𝗢𝗗 𝗔𝗡𝗡𝗜𝗩𝗘𝗥𝗦𝗔𝗥𝗬

Tayabas City, Quezon – This coming July 14, Tayabas City commemorates the 18th anniversary of its official cityhood. The journey to achieving city status was a long and arduous one, marked by legal challenges and unwavering determination from its residents.

The path to cityhood began with the filing of House Bill No. 12878 in the Eleventh Congress in 2001, sponsored by Congressman Rafael P. Nantes. This bill aimed to convert the municipality of Tayabas into a city. However, the passage of Republic Act No. 9009 in February 2001, which increased the required average annual income for cityhood, presented a significant hurdle. Despite meeting the previous requirements, Tayabas, along with several other municipalities, found itself facing this new, higher income threshold.

Undeterred, the local government, supported by House Joint Resolution No. 006 and Resolution No. 04-38, actively pursued legal avenues to address the situation. This persistent advocacy ultimately led to the passage of Republic Act No. 9398 on March 18, 2007, officially converting Tayabas into a component city of Quezon Province.

A plebiscite held on July 14, 2007, ratified RA 9398, despite a low voter turnout. However, the celebrations were short-lived. On November 18, 2008, the Supreme Court declared RA 9398 unconstitutional, citing concerns about compliance with the Local Government Code's criteria for cityhood. The case centered on the income requirement stipulated in Republic Act 9009.

After years of legal battles, the Supreme Court finally upheld the constitutionality and validity of RA 9398 on December 21, 2009, confirming Tayabas’s status as a city. This victory solidified the city's place within the province and marked the culmination of years of dedicated effort and perseverance.
Today, Tayabas City celebrates 18 years as a component city, a testament to the resilience and determination of its people and their unwavering commitment to their community's progress. The anniversary serves as a reminder of the long and challenging journey, and a celebration of the achievements made since achieving cityhood.

Happy 18th Anniversary, Tayabas City!

Source:
C I T Y O F T A Y A B A S

Ecological Profile 2012 - OCPDC 

MGA SALITANG TAYABASIN ni Richard Cabile

 

A

ABYAD - asikaso

ADYO - akyat sa stairs

Alab alab-kunwari

Alang-ang- isang uri ng pagkain n mag hipon ilog at buko or murang niyog

ALIGWA-abuno 0 paara/pwde rin kapalit

Alisis-nilalagnat

AMOS-dumi sa mukha o dungis

ANLUWAGI-karpintero

ANG-G0 - amoy kambing

ANTA-amoy ng lumang mantika (langis)

ANTAK- hal. umaantak ang pigsa sanhi ng paghahakot nana. kumikirot sa sakit

ANTISIPO-deposito

ASUKAL NA PULA - brown sugar... wala naman pong pula.

ATSUS---expression na di naniniwala

B

BALAGIIT-tunog ng makalawang na bisagra ng pinto

BALAGTAS- tawid sa kalsada

BALAGWITAN-sabitan

BALAM-mabagal

BALIKWAS-mabilis na pagbangon o pag alis

BALIMBING-AC/DC

BAMBANG - kanal

BANGGERAHAN - lababo

Bangi - inihaw

BANGKO - Upuan

BANGKUKANG - ipis

BANIL - latay

BARINO-galit/mabanas-maalinsangan o mainit ang panahon/banas-asar

BATINGAW - kampana, baril (kolokyal na kahulugan)

BAYSOK-tubo o kawayang may butas (pamburiki)

BAYUKOS - gusot

BIGHANI - dating kilalang parlor sa TAYABAS

BIGWAS-umbag

BILARI-painitan sa araw

Bilot-tuta

BINGAW-sa itak may bungi ang talim

BINGWIT - panghuli ng isda

BINLID-durog na bigas

BIWAS - fishing rod

BUKSI - buksan or "open"

Buro-lasing

buringki-nabuwal

BUSA-alsa (like popcorn)

BUnSURAN-harapan ng bahay

D

DAMAK - ilang beses na pagkuha ng kanin

DAMAKAN - bandehado o lalagyan ng kanin

DAG-IS - ungol pag matatae

DASIG or IPUD - urong or "move"

DAYAG-hugas ng pinggan o plato

DE langis-maganda

DRANGHITA - dalanghita

DYABLEG - expression pag nasusura

E

ERGOHAN-tsismisan o huntahan

G

GALAWAN - Laruan / Toy

GALAS - Ugali ng Lasing na gustong maghurementado

GALBOK - alikabok

GARALGAL-naginginig na boses

Gaspang- bastos

GA-UD-sugod, aguyod, lakad

GILAMO-insektong makati sa balat (basil)

GIS-AK-biyak

GULOK - itak

GUOPI - saraduhan

H

HAGAS-stress

HAGIKHIK-tawang maluha luha,impit

HALBOK - alikabok

HAMBO-ligo

HAMBUG - sinungaling

Harumba-magbungkal ng lupa

HIBI-expression ng paiyak

HIGNAW-wala ng lagnat

HIGSAL-tulog

HIWI-tagilid n mukha

HULAB-tagas o leak

I

I-AGN0-ihatid

ILOHAN-para sa pandan o buli

Iwang - punas pwit

K

Kadlo- umigib ng tubig

KAHALIG-kapalit o kahahalilI

KAHIMAN - owss, bagaman

kakabareno-na iinis

KALAMYAS - kamyas

KALEHADA - "lemonade"

KALDU - sabaw

KAMPIT - kutsilyo

KANDADUHI - kandaduhan or " lock "

KAPARA JING-JINGAN -- Kapural, kasama sa usap

KAPURAL -katilam tilam, kaabot usap, may pasimuno

katang-alimango/alimasag

KATILAM-TILAM - kapural, kaabout usap, may pakialam

KATMON - katmon din ata??

KAYASKAS-magaspang

KI-ING-pagtatama ng talim ng lagari

KIMAW-tabingin braso

KINAKALANTARI-namimilyo ng tsiks

KWITIB - Langgam

KWITIB NA MALAKI - himimigtas

L

LABIT - dala

LABYOK-kilo o kurba

LAGITGIT-balagiit o tunog ng nagkikiskisan bagay 

LAHUROT-naubos ang lakas kakainum o nasobrahan ng tagay

LANGGABOS-bungasngas o bulwang

LANGIS- Mantika

LAYON-malalim na ilog

LIBAG - kapatid ng hima

LIBTOK - buntis (bagong meaning na eto heheheh)

LIGSANG-naiwang niyog

LIGWAK-natapon o nabubo

LIK LIK- paglalakad sa makitid na kalye o pilapil

LINANG - bukid

LINO - kaning baboy

LINO-AN - lalagyan ng kaning baboy

LINTOK-pinagandan LINTIK

LOS-OK-buslo

LUMIBAN-tumawid sa kabila

LUMON-paborito ng mga kalalakihan (ga papaya) pswede ring sobrang hinog na prutas

LUNDO-lawlaw

LUYA-panget na hugis ng hinlalaki sa paa

M

MAGAROL-hindi maganda ang ikot o tantaryuti

MAGHIHISO - mag sisipilyo

MAGISO-malikot/magulo

MAGKABOG - mahulog

MAGPA-TUPI - Magpa-gupit (buhok)

MAKIRAW-malaboo maguri

MAMAHAW-i-extra ng pagkain kadalasan ay bahaw ang kanin

MAMBABAOY, MAMBAOY - mahilig isumbat ang naibigay o naitulong

MAMULPOG- maglaro sa alikabok, tulad ng ginagawa ng manok o ibon

MAMUNGKAL-magbulatlat ng pagkain..minsan gawain din ito ng pusang LA-OG.

MANGANGATANG-magnanakaw ng niyog sa niyugan ng may niyugan

MANGHINGUTO-mag alis ng kuto

Mapuat-mahulog

MARAGOSO-ampalaya

MAYPA BIHON - merong handaan

MAYPA SWATANGHON - katulad ng may pa bihon. Sotanghon nga lang ang handa

MERKADO-palengke

MIDIDA-manukat 0 measuring tape

MIDIDA-panukat, measuring tape

MININDAL - meryenda

MITI-larong ng turumpo

MURA-buko (young coconut)

N

NAADUWA - nandiri

NA-AY-AH - isang expression, na nakita ang isang bagay

NA-AY-EH - medyo inis na kesa NA-AY-AH

NABIGTAL - naputol

NAK-NAK- galis na may nana

NALILIYO - nahihilo

NAMUMUNGKAL - naghahanap ng makakain

NAPAGKAYARIAN - napag-kasunduan sa meeting or pulong

NASISILO - nasisilaw

NAWIKAAN-nasabihan ng hindi katanggap tanggap

NGUD-NGUD-nadapa na ang una ay nguso Oo buong mukha

NIYAKAG-niyaya

P

PAANYO-magluto

PA-ATO - Pasubok / Pa-"Try" / Pa- "Testing"

PAAYAW-AYAW ---Pakipot pero gusto

PAKING - paulit ulit, pabalik balik, santing kulit at hindi mapagsabihan

PAMIPI - palo palo

PANAOG - bumaba

PANG-AL PANG-AL-tangay tangay sa labi

PANGUD-mapurol

PANHIK - akyat

PIL-PIL- siksik

PINAW-pagkuha ng kinula

PULASI-latian

Pumunit- tumakbo

R

REPINADO - asukal

RIRIMBU - maliit na isda sa kanal madalas ay sa tapat ng bahay

S

SALDO - hindi official na kasama pero sumama sa party or nakikain

SALTAK- hinayang

SALTIK-untok

SAMPIGA - sampal

SARHI - sarhan, isarado or ipinid ( sa malalim na tagalog )

SIKU-SIKU - Type or uri ng SINTAS na pa curve

Silab-apoy

SILOK-kutsara

SILONG - ibabang bahagi ng bahay

SIMPAN - linisin ang nakakalat

(img:425622614143748)

SIMPLANG-daplag o dulas

SINGKALANG - daplag, natumba, nawalan ng balance

SINTUNIS - kalamansi

SIPAY - mangunguha ng bata

SINUKMANI - isang uri ng kakanin, meryenda, minatamis, na gawa sa malagkit na kanin

STAR APOL - kaimito

SUKING - sando

SUMIRKO - bumaliktad

SUPOT!- di pa tule

SUPOT-plastik o lalagyan

SUTIL-pasaway

T

TALAKSA-salansan o pagkakaayos

TALPOG-nalusaw ng apoy

Talsik-tilapon

TAMPAL P*ki -isang uri ng ISDA 

TANG-TANG- malapit ng tulian

TERNOHAN-simpleng paluwagan pero mag ingat din sa kabisilya

TIGKAL-makapal na mantsa o dumi

TIKANGKANG-nakabukaka

TIMBURA - boy bawang na ngayon

TIMBUWANG - nabuwal or nabaligtad

TIMOS-luko

TINANAN - di na inuwi ang katipan na babae.

TOMAR-iinum ng gamot

TUNG-GAK-torpe o gago

TURAN-sabihan o sabihin

TUY-OK- natuyong palayan

U

UGOY- uga

ULBOK-tambok

ULTAW-may kaunting nakalabas o nakausli

YAON - umalis

YASAK-gawain ng magsasaka sa tubigan..pagbabalubok ng damo sa tubigan

KASAYSAYAN NG SANTACRUZAN SA PALALE (1890-2024) SA PANANALIKSIK NI G. VELMOR PADUA

Tuwing sasapit ang buwan ng Mayo, malinaw sa bawat Palalehin ito ay panahon ng Santacruzan. Ang Santacruzan, ito ay hindi magagandang dilag at hindi naglalakihang karosa ang pumaparada o nagpoprusisyon bagkus ang makikita ay ang mga taong umaawit ng katutubong awit papuri at sayaw sa harapan  ng  krus  na  bato

Tuwing sasapit ang dapithapon sa lugar na ito. Ang gawaing ito ay pinasisimulan tuwing ikatlong araw ng buwan ng Mayo.

Para nga sa iba ay hindi buo ang buwang ito kung hindi maipagdiriwang ang nakagisnang tradisyong ito sa Palale. Ang ganitong gawain ay nagsimula pa noong taong 1890 ayon sa salaysay ng ilan sa mga apo ng mamanata sa Santacruzan. Ang gawaing ito ay itinuro ng Pamilya nina Blas Sumilang at Rufino Cabuyao sa mga naninirahan sa Barangay Ibabang Palale at magpahangang ngayon ang gawing ito ay nagpapatuloy. Sang-ayon sa tala ng kasaysayan, sina Blas Sumilang at Rufino Cabuyao ay magkaibigan na may parehong layunin at debosyon sa Santacruzan. Sinasabi na si Blas Sumilang ang kauna-unahang nanirahan sa Ibabang Palale sa bahagi na kung tawagin ay Sitio Bigtas samantalang ang pamilya naman ni Rufino Cabuyao ang may pinakamalaking bahagi ng lupain sa Sitio Parang ang lugar na ngayon ay naging sentro ng pamayanan ng barangay kung saan nakatayo ang simbahan ng Parokya ng Mahal na Birhen ng Pagdalaw. Si Blas Sumilang ang kinikilalang tagapagtatag at pangunahing lider nang barangay noon ng ito’y natatag taong 1901 na naging Punongbayan noong taong 1912 hanggang 1913.

Base sa salaysayin ang mga kilalalang umaawit sa krus o tinatawag na mananantacruz noon sa Ibabang Palale ay sina:  Ang mag-asawang Protacio Naynes (1919-2003) at Santa Naynes, Sabiano Reyes (1925) Silvestre Padua at Vitaliana Padua, Cayetano Raca at Saturnina Raca, Roberta Cabalsa, Irene Caagbay (1910-1961) Victorino Morena, Fortunato Baasis at Eduvigis N. Baasis (1919 -2019), Leopoldo Jalla, Lourdes Oabel, Sisenando Cabile, Albina Cabalsa, Celia Saberola, Barbara Baasis (1924-2019) at Elena Raca (1931-2016). Ang orihinal na lumilibot ay ang mga matatanda at nagsasama sila ng mga bata upang sila ang pumuga o tumugon sa bawat awit sa Santacruzan.

Matapos ang ikawalong digmaaang pandaigdig ay mas higit na naging aktibo ang gawaing Santacruzan bilang pasasalamat sa Panginoon dahil sa kabila ng digmaan ay walang gaanong pinsalang naganap at walang masyadong dugong dumanak sa Palale.

Sa panahong ito Ipinasa ang gawain sa mga kabataan upang silang manguna sa Santacruzan at pag awit sa harapan ng banal na krus. Naging masaya ang pagdiriwang sapagkat marami ang dumadalo upang makiisa sa selebrahan.

Subalit hindi rin nagtagal ang pamumuno at gawaing ito ng mga kabataan dahil napansin ng mga nakakatanda na hindi ganap ang pagkaunawa ng mga kabataan sa ritwal ng Santacruzan na para sa mga ito ay isang laro lamang at hindi isang uri ng sakripisyo at pagpupuri kay Kristo na ipinako at namatay sa krus. Dahil sa takot na ito ay masalaula o mawala ang pagkasagrado ng gawain binawi nila ang pamumuno ng paglibot sa mga kabataan. Buhat noon ay ang mga matatanda na ang nanguna sa paglibot tuwing buwan ng Mayo hanggang sa kasalukuyan subalit nananatiling mga kabataan ang naghahanda sa pagdiriwang ng Celebra bilang mga Cebecilla katuwang nila ang mga Hermano at Hermana ng Santacruzan.

Magpahanggang ngayon ay tuloy parin ang ginagawang pag-awit sa harapan ng krus sa mga tahanan at ang mga umaawit dito ay masasabing nasa ikaapat na henerasyon na. Hindi na sa harapan ng krus na bato umaawit bagkus sa mga kawayan o kahoy na krus na inilalagay sa mga bakuran o bunsuran ng bahay. Patuloy pa rin na isinasagawa ang Celebra kahit na nga sa panahon ng pandemya ipinagdiwang sa simpleng paraan sapagkat ayon sa namamanata ito ay kanilang panalangin ng pasasalamat dahil sa kabila ng pandemya ay patuloy na binibiyayaan ng Panginoon ang barangay, ang kanilang panalangin ay patuloy na iniingatan sa anumang salot at sakit ang Palale katulad ng nakagisnang dahilan kung bakit sila ay lumilibot at nananantacruz. 

𝐑𝐎𝐃𝐈𝐋𝐋𝐀𝐒 𝐘𝐄𝐌𝐀 𝐂𝐀𝐊𝐄: 𝐀 𝐒𝐓𝐎𝐑𝐘 𝐎𝐅 𝐒𝐔𝐂𝐂𝐄𝐒𝐒 𝐀𝐍𝐃 𝐆𝐑𝐀𝐓𝐈𝐓𝐔𝐃𝐄

Despite unforeseen challenges during the day of Yemayohan 2.0, we express immense gratitude to a company that brought joy and sweetness to this day. Rodillas Yema Cake didn't hesitate to return their gratitude for years of growth and patronage of their flagship product Rodillas Yema Cake, a Tayabas specialty that draws tourists to the town. Their branches have spread throughout Luzon, enjoying remarkable success.

Through it all, they remained calm and used the opportunity to recognize and reward several Tayabasin including 3 lola's as they felt deserved attention and recognition. This is the kind of example every company should follow – returning blessings to those who support their products.

We look forward to a more prosperous and blessed future for Rodillas Yema Cake, and hope they continue to create more job opportunities. Their success story is a testament to their dedication and commitment to both their product and their community.

#yemayohan #rodillasyemacake #tayabasdelicacy #proudlytayabasin

𝗜𝗦𝗔𝗡𝗚 𝗔𝗟𝗔𝗔𝗟𝗔 𝗡𝗚 𝗗𝗜𝗚𝗠𝗔𝗔𝗡: 𝗔𝗡𝗚 𝗞𝗔𝗧𝗔𝗣𝗔𝗡𝗚𝗔𝗡 𝗡𝗜 𝗟𝗢𝗟𝗔 𝗥𝗢𝗦𝗘𝗡𝗗𝗔 𝗗𝗨𝗥𝗔𝗡𝗧𝗘 𝗦𝗔 𝗧𝗔𝗬𝗔𝗕𝗔𝗦 𝗡𝗢𝗢𝗡𝗚 𝗣𝗔𝗡𝗔𝗛𝗢𝗡 𝗡𝗚 𝗛𝗔𝗣𝗢𝗡

𝗜𝗦𝗔𝗡𝗚 𝗔𝗟𝗔𝗔𝗟𝗔 𝗡𝗚 𝗗𝗜𝗚𝗠𝗔𝗔𝗡: 𝗔𝗡𝗚 𝗞𝗔𝗧𝗔𝗣𝗔𝗡𝗚𝗔𝗡 𝗡𝗜 𝗟𝗢𝗟𝗔 𝗥𝗢𝗦𝗘𝗡𝗗𝗔 𝗗𝗨𝗥𝗔𝗡𝗧𝗘 𝗦𝗔 𝗧𝗔𝗬𝗔𝗕𝗔𝗦 𝗡𝗢𝗢𝗡𝗚 𝗣𝗔𝗡𝗔𝗛𝗢𝗡 𝗡𝗚 𝗛𝗔𝗣𝗢𝗡

Nitong Sabado, Pebrero 8, nagkaroon kami ng pribilehiyong makausap si Gng. Rosenda Durante, isang balo mula sa Angustias Zone I, Lungsod ng Tayabas. Ang kanyang kuwento, isang alaala mula sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ay nagpapakita ng matinding katapangan at pagtitiis ng isang kababaihan sa gitna ng karahasan at kawalan ng katiyakan.

Noong 1945, labing-limang taong gulang lamang si Gng. Durante. Sa gitna ng pananakop ng mga Hapon, isang panahon na puno ng pang-aabuso sa kababaihan at walang habas na pagpatay sa mga kalalakihang lumalaban, nag-evacuate sila kasama ang mga kabarangay patungo sa isang lumang bahay sa nayon ng Camaysa (malapit sa Nawawalang Paraiso sa ngayon). Ang bahay, ayon kay Gng. Durante, ay puno ng mga kababaihang takot na takot, ang ilan ay nagtatago pa sa kisame dahil sa matinding pangamba.

Isang araw, isang grupo ng mga sundalong Hapon ang sumubok na pasukin ang kanilang pinagtataguan. Habang pinipigilan ng mga nasa loob ang pagpasok ng mga Hapon, ang matinding takot ay nanaig kay Gng. Durante. Sa isang desisyon na pinukaw ng pag-asa para sa kaligtasan, tumalon siya sa bintana. Doon, ay agad naman siya inatake at tinamaan siya ng bayoneta ng isang sundalong Hapon sa tiyan, isang malalim na sugat na kanyang dala-dala hanggang ngayon. Ngunit sa kabila ng matinding sakit at pagdurugo, nagawa pa rin niyang tumakbo palayo upang makaligtas.

Isang trak ng mga sundalong Amerikano na dumaan ang nakakita sa kanya at dinala siya sa Lucena. Matapos tanggihan sa isang ospital ng mga sundalo, natanggap niya ang kinakailangang pangangalaga sa ospital na nasa Kapitolyo. Pagkatapos ng kanyang paggaling, nanatili siya sa Lucena upang makaiwas sa anumang karagdagang panganib.

 
Sa aming panayam, ipinakita niya ang bahagi ng kanyang tiyan kung saan makikita pa ang peklat ng sugat – isang marka ng kanyang paglaban at pagtatagumpay laban sa kamatayan.

Ang kuwento ni Gng. Rosenda Durante ay higit pa sa isang personal na karanasan; ito ay isang testamento sa katapangan at pagtitiis ng mga Pilipinong kababaihan noong panahon ng digmaan. Ang kanyang alaala ay nagsisilbing paalala sa mga pagsubok na hinarap ng ating mga ninuno at nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pag-alala at paggalang sa kanilang mga sakripisyo.

Ilan kaya sa ating mga kababayan ang nakaranas ng katulad na karanasan? Ang paghahanap at pagbabahagi ng kanilang mga kuwento ay isang mahalagang gawain upang mapanatili ang ating kasaysayan at maunawaan ang lalim ng ating pagka-Pilipino.

----------------------------------------------

𝔒𝔩𝔡 𝔓𝔥𝔬𝔱𝔬𝔰 𝔬𝔣 𝔊𝔫𝔤. ℜ𝔬𝔰𝔢𝔫𝔡𝔞 𝔓𝔞𝔩𝔞𝔪𝔟𝔦𝔞𝔫𝔬 𝔇𝔲𝔯𝔞𝔫𝔱𝔢
𝔒𝔩𝔡 𝔓𝔥𝔬𝔱𝔬 𝔒𝔩𝔡 𝔗𝔞𝔶𝔞𝔟𝔞𝔰 ℌ𝔬𝔰𝔭𝔦𝔱𝔞𝔩 𝔳𝔦𝔞 ℭ𝔞𝔯𝔩𝔬𝔰 𝔙𝔦𝔩𝔩𝔞𝔯𝔦𝔟𝔞
𝔒𝔩𝔡 𝔓𝔥𝔬𝔱𝔬𝔰 𝔬𝔣 𝔒𝔩𝔡 𝔊𝔲𝔫 𝔴𝔦𝔱𝔥 𝔅𝔞𝔶𝔬𝔫𝔢𝔱𝔞 𝔣𝔯𝔬𝔪 ℑ𝔫𝔱𝔢𝔯𝔫𝔢𝔱